Museuminspiratie van de maand mei

Mei 2015 was een mooie maand voor museuminspiratie. Ik kreeg de kans om een aantal interessante bijeenkomsten bij te wonen in binnen- en buitenland en namens het Allard Pierson Museum en het meSch project was ik één van de organisatoren van het eerste museum Innovation Lab. Hier haalde ik mijn museuminspiratie vandaan:

 

Swedish Digital Identities Project

De maand begon goed met een uitnodiging om namens museumeducatie.nl te spreken op een bijeenkomst voor Zweedse musea. In het prachtige Naturhistoriska Riksmuseet sprak ik over de manier waarop we bij het Science Museum een participatieproject hebben opgezet dat zowel op social media als in het museum zelf aanwezig was. Eerder schreef ik voor deze site al over het project. De bijeenkomst was onderdeel van het SweDip project, wat staat voor Swedish Digital Identies project, een samenwerking tussen IDEK en Abhay Adhikari. IDEK is een Zweedse organisatie die musea stimuleert in het verbeteren en vernieuwen van hun beroepspraktijk. Abhay Adhikari is gespecialiseerd in het begeleiden van (culturele) organisaties bij het vinden en ontwikkelen van hun Digital Identity: Hun online en social media strategie, de manier waarop ze met verschillende doelgroepen communiceren en de projecten waarmee de strategie in praktijk wordt gebracht. Vier Zweedse musea werken binnen het SweDip project een jaar lang intensief aan het verbeteren van hun Digital Identity. Tijdens de bijeenkomst presenteerde de verschillende musea hun voortgang en de geplande projecten. Zo is het natuurhistorisch museum een stadstuin campagne begonnen, en hebben ook een eigen tuin aangelegd op hun binnenplaats, om op een positieve manier over biodiversiteit, klimaatverandering en leefbaarheid in de stad te praten. Het wetenschapsmuseum zette het ‘Iedereen een Uitvinder’ project op om een groter publiek te enthousiasmeren voor de bèta wetenschappen. Ieder museum had een eigen, unieke manier gevonden om relevante thema’s online, in het museum zelf en soms ook in de buurt of stad onder de aandacht te brengen. Je kunt het project online volgen via de hastag #swedip

 

Eerste Kennisdag Publiek van de Museumvereniging

Op 11 mei organiseerden verschillende secties van de museumvereniging de eerste Kennisdag Publiek  in het onlangs geopende Nationaal Militair Museum. Naast een plenaire sessie waar verschillende sprekers inzicht gaven in de manier waarop zij de publiekservaring proberen te verbeteren, organiseerde elke sectie ook een discussie sessie rond een specifiek thema. Marjolein Mens, Manager Strategie en Onderzoek bij de Efteling vertelde hoe hun personeel wordt gezien als één van de belangrijkste factoren als het gaat om de bezoekersbeleving. Zij worden getraind om zich tijdens al hun werkzaamheden bewust te zijn van de aanwezigheid en ervaring van bezoekers. Zo geeft de publieksdienst, die de hele dag in het park aanwezig is, elke dag door waar reparaties en onderhoud nodig zijn, maar worden de bezoekers ook als gasten en met oog voor detail ontvangen. Komt er iemand in een rolstoel met zachte banden bij een attractie aan? Dan worden de banden snel opgepompt terwijl de bezoeker van de attractie geniet. Nick Gray van Museum Hack gaf aan hoe een externe partij soms een frisse blik en humor het museum binnen kan brengen. Museum Hack is gespecialiseerd in het geven van alternatieve rondleidingen voor een jong volwassen publiek. Tijdens rondleidingen wordt geen (kunst)historisch verhaal vertelt, maar wordt er stilgestaan bij anekdotes, roddels en informatie die relevant is voor de specifieke doelgroep. Zo wordt een groep jonge bankiers trots meegetroond naar het duurste museumstuk in de collectie. Ook is er altijd ruimte voor humor, spel en natuurlijk museum selfies, want “you look awesome in a museum” aldus Museum Hack. Wil je meer Museum Hack inspiratie? Bekijk dan hier hun TedTalk. Tijdens de individuele sectie sessies woonde ik een gesprek bij over het gebruik van perspectieven binnen het museum, georganiseerd door de sectie Historische Musea. Het In Flanders Fields Museum uit Ieper, een museum over de Eerste Wereldoorlog, en het Nationaal Militair Museum presenteerden de manier waarop zij verschillende persoonlijke verhalen verzamelen en delen met het publiek. Ook werd er stilgestaan bij de uitdagingen die er zijn als het gaat om het presenteren van zeer recente en conflict geschiedenissen. Hoe presenteer je een meerstemmig verhaal, zonder daarbij voorbij te gaan aan de diepe emotionele impact die bepaalde gebeurtenissen hebben gehad? Onlangs schreef ik een stuk over de manier waarop Rotterdam Museum en het Stadsarchief Rotterdam, en Museon twee meerstemmige tentoonstellingen maakten over gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog.

Het was een inspirerende dag, maar als bezoeker kon ik met name zitten en luisteren. Misschien kan er bij een volgende editie meer ruimte worden gemaakt voor het delen en ontwikkelen van nieuwe vaardigheden, bijvoorbeeld doormiddel van workshops.

 

innovation lab

Innovation Lab

Op 21 mei vond het eerste Innovation Lab plaats voor de Nederlandse erfgoedsector. De dag was goed bezocht met deelnemers uit musea en archieven uit het hele land. Het doel van de dag was om inzicht te geven in de manier waarop digitale media in het museum kunnen worden ingezet, maar ook vaardigheden te delen waarmee deelnemers zelf in hun organisaties aan de slag kunnen. De dag begon met een presentatie van Abhay Adhikari over de rol die technologie in het dagelijks leven speelt en met name de data die daarbij gegenereerd worden. Ben je je als museummedewerker bewust van het feit dat je data kunt verzamelen, maar ook zelf data genereert? Welke data kunnen relevant zijn voor musea? En hoe zorg je ervoor dat je in je enthousiasme wel ethisch te werk gaat? Vervolgens sprak Alastair Sommerville over de manier waarop technologie een gereedschap kan zijn om musea toegankelijker te maken voor mensen met een fysieke of mentale beperking. Zijn belangrijkste boodschap hierbij was: Zie toegankelijkheid voor deze groepen niet als iets wat je achteraf op een tentoonstelling plakt, maar neem het vanaf het begin af aan mee in je plannen. De tentoonstelling zal er beter van worden, voor heel veel verschillende doelgroepen. Vervolgens had ik de kans om iets over het meSch project te vertellen. Mijn promotieonderzoek bij de UvA en het Allard Pierson Museum is onderdeel van dit project. Het doel van meSch is om een set gereedschappen te ontwikkelen waarmee musea zelf makkelijk digitale installaties kunnen ontwikkelen en zowel inhoud als hardware kunnen hergebruiken. De implementatie van een digitaal product hoeft dan niet meer te worden gezien als een project, dat na installatie niet meer veranderd kan worden, maar als iets dat gaande weg ontwikkeld, aangepast en verbeterd kan worden. Een concept kan worden hergebruikt voor een nieuwe tentoonstelling. Of inhoud die voor een tijdelijke tentoonstelling was ontwikkeld kan worden opgenomen in de permanente presentatie. De rest van de ochtend en de middag stonden in het teken van verschillende workshops waarbij deze concepten verder werden verkend. Ook was er een rondleiding door de Atlantikwall tentoonstelling in het Museon waar meSch technologie is toegepast.

 

Musea en de nieuwe zeitgeist – Salon de Muséologie

De Salon de Muséologie van 7 mei stond in het teken van onderzoek van Reinwardt student Tim Sprenger. Hij onderzocht voor zijn eindscriptie hoe Nederlandse musea inspelen op de nieuwe zeitgeist, waarbij duurzaamheid, verbondenheid en lokaliteit kernbegrippen zijn. Hij interviewde niet alleen medewerkers van een aantal Nederlandse musea, maar vergeleek ook de toekomstvisies van de Museumvereniging, de Museums Association in het Verenigd Koninkrijk en de American Alliance of Museums. Wat bleek? Nederlandse musea reageren nauwelijks op deze veranderingen in de samenleving. Ook viel Tim op dat de toekomstvisie van de Museumvereniging veel reactiever was dan die van bijvoorbeelde Museums Association dat in zijn toekomstvisie veel proactiever veranderingen in de samenleving teweeg wil brengen. Tim’s advies: “Het is dus tijd dat musea zich bewust worden van de ontwikkelingen die gaande zijn in de maatschappij, zodat ze een actieve rol kunnen vervullen bij het tot stand brengen van een nieuwe toekomst.” Stof tot nadenken.Een mooi verslag van de bijeenkomst werd geschreven door Museum Service. Meer informatie over de Salon de Muséologie vind je op hun website.

 

10 jaar museumeducatie.nl

Het was ook een beetje feest in mei, want we werden 10 jaar! Sinds 2005 gebruiken we, in wisselende samenstelling, deze website om ervaring, inzichten en kennis te delen over de publieksfunctie van musea. Daarbij proberen we een brug te slaan tussen theorie en praktijk en vooral ook ideeën en ervaringen te delen met onze collega’s in het museumveld. Op naar de volgende 10 jaar!