Onderzoek door doen in Huis van Gijn

“Het huis ademt een sfeer alsof mr. Simon van Gijn ieder moment om de hoek van de kamer kan verschijnen, glas port in de ene hand en een tekening of gravure in de andere.”

Een quote uit het juryrapport van het Prins Bernhard Cultuurfonds uit 2004 toen Huis Van Gijn de Museumprijs won. De jury was bijzonder onder de indruk van de ingetogen wijze waarop het museum is gerestaureerd en heringericht. Het huis is inderdaad schitterend en respectvol in oude glorie hersteld, maar toch mist er iets.
Meneer Van Gijn verschijnt nooit om de hoek, vertellend over de Vaderlandse historie of over zijn geschil met juffrouw Fijn van Draat. Nimmer horen we de pannen in de keuken kletteren, of voelen we de warmte van de kachel. Het is een huis, maar dan zonder bewoners. Huis Van Gijn heeft de wens om het huis weer te laten leven, zodat de bezoeker de 19de eeuwse grandeur kan beleven in het museum van nu.

Om het huis te laten herleven willen we de bezoekers een app aanbieden met daarin meerdere verhaallijnen van de verschillende bewoners. Een app, want we willen de authenticiteit van het huis zo min mogelijk aantasten door moderne (vaste) toevoegingen. De app Vraag het Juffrouw Fijn van Draat neemt de bezoeker mee in de wonderlijke wereld van het leven upstairs en downstairs in de 19de eeuw: een eeuw met bedienden en met strikte sociale omgangsregels. De app, die zowel in het museum als thuis toegankelijk is, bevat filmpjes met demonstraties, interviews, foto’s, contemporaine bronnen en ego-documenten over het wonen en werken in huis. De gebruiker kan zichzelf inwijden in de etiquette, het tafeldekken, het huishouden en koken van 19de eeuwse recepten. Daarnaast is de app interactief, want bij vragen en moeilijkheden kan Juffrouw Fijn van Draat om hulp gevraagd worden. Dit alles moet er toe leiden, dat de bezoeker de 19de eeuw opnieuw kan beleven in het museumhuis van nu.
Leuk, interessant, spannend zo’n project, maar hoe kun je de 19de eeuw laten herleven? Hoe begin je zo’n project?

Proberen. Doen.

We stoken het fornuis om te voelen hoeveel warmte dat geeft, en hoe aangenaam de keuken wordt in de winter. We proberen te koken op het fornuis om te beleven hoeveel aandacht het vuur vraagt, even niet opgelet? Dan koelt het vuur al snel af. Die ijskasten, werkten die echt? En thuis op het gasfornuis 19de eeuwse recepten maken: geruime tijd in een matig warme oven. Hoe warm? Hoe lang? En natuurlijk de tafeldekken, zoals het hoort.
Verder verzamelen we gedrukte 19de eeuwse bronnen verzameld, zoals huishoud-, kook en etiquetteboeken. Maar ook notitieboekjes en andere ego-documenten.

Maar het doen, het huis en het leven letterlijk uitproberen, dat is de belangrijkste vorm van onderzoek. Dit soort onderzoek vraagt veel tijd en energie, maar het is zeer leerzaam en erg leuk. De zoektocht, gepaard met vieze handen en hongerige magen (want dat koken op het fornuis valt nog niet mee) wordt direct toegankelijk gemaakt op de Juffrouw Fijn van Draat website en via onze facebook account.