We bezochten MAS Antwerpen

Het MAS in Antwerpen: een aantrekkelijk gebouw, interessante omgeving, schitterend uitzicht, een mooi idee, maar als museum begrijp ik het (nog) niet.

Dat komt eigenlijk door de thematische indeling van het museum: leven en dood (over mensen en goden, over boven- en onderwereld), Wereldhaven (over handel en scheepvaart), Wereldstad (over hier en elders) en Machtsvertoon (over prestige en symbolen). Als je de verdiepingen achter elkaar bezoekt, werken deze thema’s nogal vervreemdend. Want wat heeft het thema ‘leven en dood’ te maken met ‘wereldhaven’? Met name met het thema leven en dood had ik moeite. Hoewel de objecten schitterend tentoongesteld waren, mijn complimenten voor de verlichting, had ik het idee dat ik een volkenkundig museum bezocht.

Op de site staat hier over het volgende: “(…) Antwerpen is als havenstad al eeuwen verbonden met de wereld. Daarom werd hier naast lokaal erfgoed ook heel wat erfgoed uit andere delen van de wereld verzameld. Het MAS gaat de uitdaging aan om in de 21ste eeuw dat lokale, stedelijke erfgoed en het erfgoed uit andere regio’s echt met elkaar te verbinden. Met een grote verscheidenheid aan maritieme, oudheidkundige, etnologische, etnografische en kunstcollecties presenteert het MAS verhalen over enerzijds culturele verscheidenheid en anderzijds uitwisseling tussen de stad en andere regio’s in de wereld gisteren, vandaag en morgen.”

Toch mis ik die verbinding, voor mijn gevoel waren het verschillende presentaties die toevallig in hetzelfde gebouw tentoongesteld waren.

Overgangsruimte

Het mooie van het museum is dat elke verdieping begint met een soort bezinningsruimte, een overgangsruimte van de enorme lichte wandelboulevard naar de eigenlijke tentoonstelling. De overgang brengt je in de juiste stemming, met filmbeelden, geluid en sfeer. Bij ‘Over de boven- en onderwereld’, is het aardedonker, je ziet haast niet waar je loopt, en dat maakt het heel spannend.
Verder is elk thema/ verdieping uitgerust met een kennishoek, waar boeken te lezen zijn, internet te raadplegen met allerhande zoekprogramma’s. Het ziet er verzorgd een aantrekkelijk uit, met mooie meubels.
Wanneer je de museumzaal verlaat, is er telkens iets dat je als bezoeker kan doen. Een wens schrijven op een Tibetaans wensvlaggetje, een bericht in een fles stoppen, die achter laten voor een andere bezoeker en er zelf eentje meenemen.

Nieuwe én oude media

Het museum heeft kosten noch moeite bespaart voor de inzet van nieuwe media. Mini-projectors in vitrines, die het filmpje of de animatie op het vitrine glas (voorzien van een speciale folie) projecteren. Helaas is het beeld vaak onscherp of was de projector niet goed afgesteld. Te vaak is de nieuwe media mijns inziens toegepast omdat het ‘kon’, niet omdat het écht wat toevoegt. Dat is jammer, want dit komt niet ten goede aan de objecten en het verhaal. Klik voor het filmpje hieronder: een mooi voorbeeld hoe je met nieuwe media als het ware een oude kaart kan openen

Video Impressie Mas

De zintuigen worden geprikkeld, bijvoorbeeld in de zaal over Antwerpen als havenstad wordt er geur gebruikt: plexiglazen snuifdozen met gaten, waarin bijvoorbeeld wol of specerijen zitten. Verder wordt er ook veel geluid toegepast. In de presentatie over geloof, klinken je gebeden of gezang. De verlichting is goed en draagt bij aan de sfeer, beleving en mystiek van de onderwerpen.

Natuurlijk  stikjaloers dat ze in België, zo 22 miljoen euro uittrekken voor een nieuw museum. Daar wel, bij ons beknibbelen ze alleen maar, sluiten musea en kijkt de politiek naar cultuur alsof het vies is. Het MAS is voor mij een museum dat nog niet af is. Het gebouw is geweldig, de ruimtes mooi en over een tijdje een geweldig museum als het is uitgekristalliseerd: multimedia beter ingezet en betere verbinding tussen al die verschillende culturen en collecties.