Alles verandert! (en blijft ook het zelfde)

Merel bij het London Transport Museum in 2004 (Foto: Wyke Sybesma)

In 2015 gebeurde het ineens, museumeducatie.nl bestond 10 jaar. En laten we wel wezen, dat is best oud voor een blog. Tien jaar geleden besloten drie studenten van de Reinwardt Academie dat ze een plek wilden creëren waar museummensen ideeën en inspiratie konden vinden. Als studenten hadden ze vele musea bezocht en met veel medewerkers gesproken. Keer op keer viel het ze op dat er voor museum professionals weinig mogelijkheden waren om hun ervaringen te delen, of te leren van het werk van anderen. Iedereen leek in zijn eigen organisatie het wiel te moeten uitvinden en de fantastische projecten die daaruit voortkwamen kregen op landelijk niveau maar weinig aandacht. Tegelijkertijd werd er volop naar musea in Engeland en de USA gekeken voor inspiratie, waarbij de culturele verschillen soms over het hoofd werden gezien.

Enthousiast en idealistisch begonnen we met schrijven. Met de hulp van een handige broer werd een website in elkaar geknutseld. Het logo bestond uit drie stippen: Wyke, Madelon en Merel.

Terugkijkend kunnen we misschien wel stellen dat alleen bijna afgestudeerden met zoveel overtuiging de (museum)wereld een beetje beter kunnen willen maken. Verliefd op het medium museum zagen we volop mogelijkheden en zaken als ‘budgetten’ ‘werkdruk’ en ‘stakeholders’ (bestond dat woord al in 2005?) waren nauwelijks relevant. Het Internet bracht de mogelijkheid om kennis makkelijk en wijd te delen. We wisten nog niet dat we Millenials waren. Delen wilden we, niet een ‘online profiel’ opbouwen of ‘volgers’ krijgen. In uitgebreide discussies zochten we naar een goed Nederlands alternatief voor het woord outreach en verzuchtten we dat we in onze taal óók een verschil wilden tussen learning en education. Want, vroegen we ons af, zouden mensen wel begrijpen dat als we over museumeducatie spraken, dat we dan veel meer bedoelden dan schoolse lessen in een museum? Dat we eigenlijk verwezen naar wat de Vlamingen zo mooi Publiekswerking noemen.

Ondertussen ging het leven verder. Madelon ontwikkelde een carrière op het gebied van natuur- en milieueducatie, Wyke werd conservator wooncultuur bij Huis van Gijn, onderdeel van het Dordrechts Museum. Merel woonde en werkte een poosje in Engeland en doet nu promotieonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. Het spreekt voor zich dat haar onderzoek over musea gaat.

Van 3 naar 1

En nu, tien jaar na de geboorte van deze website, heeft er een grote verandering plaatsgevonden. Een verandering die veel groter is dan het nieuwe logo wat een paar jaar geleden verscheen, groter dan de overstap op Wordpress, groter dan die eerste uitnodiging om ergens te komen spreken. Museumeducatie.nl bestaat niet meer uit drie personen, maar is er nog maar één. Wyke en Madelon hebben het blog vaarwel gezegd en Merel gaat alleen verder. Ineens kan ik me niet meer verschuilen achter een collectief ‘wij’ of in derde persoon over dingen schrijven. Ja, het kan nog wel, maar dat voelt toch gek. Dit blog is altijd een zoektocht geweest naar ideeën, inspiratie, mooie voorbeelden. Daar past geen onpersoonlijke taal bij.

Het is spannend en ook mooi om na 10 jaar samen deze blog alleen voort te mogen zetten. Met de komst van social media en zoveel andere museum blogs in binnen- en buitenland, hoef ik me niet meer te beperken tot het delen van inspiratie, ik kan in gesprek met andere musea en hun medewerkers en dat hoop ik de komende tijd dan ook volop te doen.

Wat ligt er in het verschiet?

De afgelopen tijd heb ik veel geschreven over het gebruik van digitale media in het museum, omdat dat het onderwerp van mijn promotieonderzoek is. Daarnaast heb ik samen met Abhay Adhikari en Alastair Somerville namens het Allard Pierson Museum, waar ik mijn onderzoek doe, twee keer een Innovation Lab mogen organiseren voor archieven, musea en bibliotheken. Dit waren inspirerende bijeenkomsten en we hopen dat we ook het komende jaar soortgelijke workshops kunnen blijven geven.

Ook heb ik in 2015 zoveel mogelijk van mijn academische en vakpublicaties beschikbaar gemaakt via dit blog, omdat veel museummedewerkers geen toegang hebben tot de teksten die achter (academische) paywalls verscholen liggen.

2016 is het laatste jaar van mijn promotieonderzoek en ik verwacht dan ook dat ik dit jaar druk zal zijn met het schrijven van mijn proefschrift over de rol van digitale media bij de objectbeleving van museumbezoekers. Ik hoop echter dat ik daarnaast ook tijd zal hebben voor dit blog en bredere thema’s kan verkennen, zoals de vele vormen van toegankelijkheid die we als musea zouden kunnen (en moeten) bieden. Ook hoop ik dit jaar veel Nederlandse museumcollega’s te ontmoeten, zowel persoonlijk als online, want ik ben er van overtuigd dat samen komen en samen delen de sector als geheel sterker zullen maken. Een goed voorbeeld van zo’n bijeenkomst vond ik het afscheidssymposium van Paul Spies, georganiseerd door het Amsterdam Museum en de Vrije Universiteit. Hier mocht ik voor het eerst met collega’s in gesprek over de onderzoeksmethodes die we kunnen gebruiken om een beter zicht te krijgen op de beleving van onze bezoekers. Het was een inspirerende middag, waarvan ik hoop dat er nog meer zullen volgen. Hetzij in formeel verband, hetzij met collega’s in de kroeg à la #drinkingaboutmuseums. 2016 wordt een mooi jaar!